Buraki – bogactwo witamin, minerałów i przeciwutleniaczy.
Buraki (Beta L.) należą do rodziny szarłatowatych, to popularne warzywa o leczniczych właściwościach.
Dzięki bogactwu witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, należą do najzdrowszych warzyw.
Pierwsze wzmianki o burakach dzikich znajdujemy w literaturze greckiej z około 420 roku p.n.e. Buraki były uprawiane przede wszystkim dla liści, później popularność zdobył korzeń, szczególnie jego czerwona odmiana. Właściwości lecznicze liści doceniali medycy starożytnego Babilonu, o czym wspominają pierwsze dokumenty z 722 roku p.n.e., trzysta lat później buraki dotarły, do Grecji, a dwieście lat później, uprawiali go Rzymianie. W bardzo ciekawy sposób opisuje to serwis golfnews.pl
Do Polski trafiły w XIV wieku, podawane były na stole Władysława Jagiełły. Pod koniec XVIII wieku odkryto w nich organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów, sacharozę (cukier). Buraki uprawiane są na wszystkich kontynentach.
Polska jest producentem buraków cukrowych, uprawia się je głównie dla pozyskania cukru. Co roku zwiększa się powierzchnia upraw tego gatunku buraka. Polska znajduje się w pierwszej dziesiątce światowych producentów buraków cukrowych. Największa ilość cukrowni i plantacji znajduje się w
Wielkopolsce. Zarówno w Polsce, jak i w Europie buraki cukrowe wykorzystywane są w przemyśle do wytwarzania syropu spożywczego, biogazu, biometanu oraz produkcji alkoholu etylowego. Uprawiane są
również buraki pastewne przeznaczone na paszę dla zwierząt.
Buraki ćwikłowe, podgatunek buraka zwyczajnego, uprawiane są w celach spożywczych, leczniczych i jako surowiec w przetwórstwie. To drugie po marchwi warzywo korzeniowe uprawiane w Polsce na
większą skalę. Jadalne są korzenie oraz młode liście (botwina).
Buraki cennym źródłem witamin i minerałów.
1. Witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B4, B5, B6), witaminy C, A, K oraz E.
2. Minerały: wapń, żelazo, mangan, miedź, magnez, potas, fosfor, sód, cynk.
3. Zawierają również dwa rzadko występujące składniki (pierwiastki), które mogą zastępować potas:
rubid i w mniejszym stopniu cez.
Właściwości zdrowotne buraków:
1. Antyutleniacze w burakach skutecznie chronią organizm przed działaniem wolnych rodników,
wspomagają proces chemioterapii.
2. Błonnik wspomaga wydalanie, oczyszcza jelita ze złogów kałowych, ułatwia usuwanie szkodliwych
substancji z organizmu.
3. Spożywanie buraków łagodzi napadowe bóle głowy, migreny.
4. Buraki w diecie wspomagają leczenie nadciśnienia, chronią przed chorobami serca i wyrównują jego
rytm.
5. Buraki to źródło kwasów organicznych: kwasu cytrynowego, szczawiowego, jabłkowego, winnego, o
działaniu antyoksydacyjnym.
6. Buraki wspomagają proces odchudzania, przyspieszają przemianę materii.
7. W burakach występują fitochemikalia (w większości przeciwutleniacze i enzymy), które mają
właściwości ochronne, zapobiegają rozwojowi poważnych chorób.
8. Spożywanie buraków spowalnia wzrost guza rakowego w nowotworach piersi i prostaty, hamuje
rozwój komórek nowotworowych płuc, żołądka, jelit i jąder.
9. Buraki naturalnie wzmacniają układ odpornościowy organizmu, w szczególności przed infekcjami
wirusowymi takimi, jak grypa czy angina.
10. W skład buraków wchodzi betaina – związek chemiczny o charakterze organicznym, źródło
aminokwasu. Betaina chroni wątrobę przed toksycznym wpływem alkoholu.
11. Buraki zawierają barwnik betaninę (czerwień buraczaną), o właściwościach przeciwnowotworowych,
przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych. Betanina występuje m.in. w szpinaku, w owocach morza oraz
w pszenicy.
12. Zmniejszają ryzyko wystąpienia osteoporozy, zapobiegają zwapnieniom naczyń krwionośnych.
13. Buraki w diecie obniżają poziom cholesterolu, przeciwdziałają chorobie tętnic, miażdżycy.
14. Kwas foliowy wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego. Obecny w burakach tryptofan
poprawia samopoczucie.
15. Łagodzą objawy związane z menopauzą, zmniejszają częstotliwość uderzeń gorąca.
16. Buraki obfitują w żelazo, które zapobiega rozwojowi niedokrwistości (anemii).
17. Sok z buraków poprawia przepływ krwi do mózgu, sprawia to, że mózg sprawniej i efektywniej
pracuje. Badania przeprowadzone w 2011 roku przez naukowców Uniwersytetu w Północnej Karolinie
wykazały, że buraki w diecie mogą spowolnić rozwój demencji oraz złagodzić jej objawy.
18. Pieczone buraki zawierają składnik leków antydepresyjnych (betainę).
19. Beta-karoten zawarty w burakach zmniejsza lub spowalnia choroby oczu takie jak zwyrodnienie
plamki żółtej i zaćmę.
20. Pomagają utrzymać równowagę w składzie soków żołądkowych dzięki właściwościom
zasadotwórczym, przyspieszają czas gojenia wrzodów żołądka, zapobiegają zaparciom i nawrotom zgagi.
21. Buraki nie są polecane w dużych ilościach przy: cukrzycy (duża ilość cukru), niskim ciśnieniu
(obniżają je), chorobie nerek (zawierają organiczne związki chemiczne, szczawiany).
22. Świeży sok z buraków obniża ciśnienie tętnicze krwi, poprawia krążenie krwi, zapobiega
powstawaniu zakrzepów.
23. Witamina B12 zawarta w burakach łagodzi bóle: kręgosłupa, bóle stawów, bóle korzonków
nerwowych.
24. Wprowadzenie buraków do codziennej diety wpływa pozytywnie na zdrowie skóry, włosów i
paznokci. Buraki są bogate w minerał o nazwie krzem, nazywany pierwiastkiem młodości i zdrowia, oraz
pierwiastkiem hamującym procesy starzeniowe organizmu.
Ciekawostki:
1. W starożytnej Grecji używano liści buraków do opatrywania ran.
2. W starożytności barszcz uznawany był za afrodyzjak. Naukowcy odkryli, że buraki zawierają brom,
który jest bezpośrednio związany z produkcją hormonów płciowych.
3. W XVI w. buraki podawano ludziom przemęczonym, z anemią, by podnieść poziom czerwonych
krwinek.
4. W XIX wiecznej Anglii burak był wykorzystywany jako naturalny, czerwony barwnik. Kobiety używały
soku z buraków do farbowania włosów.
5. Starożytne teksty asyryjskie ujawniają, że buraki rosły jako roślina ozdobna w legendarnych
Wiszących Ogrodach Babilonu w 800 roku p.n.e.
6. Jedna kropla buraków zmienia kolor na różowy w roztworach kwaśnych i na żółty w roztworze
zasadowym.
7. Produkcja buraków na skalę przemysłową rozpoczęła się w XIX w. we Francji i Belgii.
8. W 1747 roku chemik niemiecki Andreas Sigismund Marggraf opracował metodę otrzymywania
sacharozy, z buraków cukrowych.
9. W 1802 roku uruchomiono pierwszą w Polsce, w Konarach cukrownię na skalę przemysłową.
10. W 1975 roku w trakcie lotu testowego radzieccy kosmonauci Apollo-Sojuz 19, podarowali
amerykańskim astronautom Apollo 18, barszcz jako symbol przyjaźni, przyklejając na opakowaniach
barszczu etykiety wódki.
11. Buraki są najzdrowsze jako produkt surowy lub pieczony, podczas gotowania tracą wiele cennych
właściwości zdrowotnych.
Comments